เลือกตั้งผู้ใหญ่บ้านกับชาวบ้านที่มีชื่อแต่ไม่มีตัว (1)

ภูเก็ตโพสต์ 1-15 พฤศจิกายน 53

เมื่อถึงเทศกาลเลือกตั้งไม่ว่าจะเป็นการเลือกตั้งระดับชาติลงมาถึงระดับท้องถิ่นในชุมชนเล็กเช่นการเลือกตั้งผู้ใหญ่บ้าน คนที่ลงสนามแข่งขันต่างคาดหวังว่าจะได้รับการเลือกตั้ง แต่มักมีเรื่องหนึ่งที่มาพร้อมกับการเลือกตั้งเสมอนอกจากการซื้อเสียงนั้นก็คือ การมีรายชื่อบุคคลอื่นเข้ามาอยู่ในชุมชนแต่หาตัวตนไม่เจอ

            ที่บ้านย่าหมี หมู่ 3 ต.เกาะยาวใหญ่ อ.เกาะยาว จ.พังงาจัดให้มีการเลือกตั้งผู้ใหญ่บ้านคนใหม่ในวันที่ 22 พ.ค. ที่ผ่านมา แต่ก่อนจะถึงวันเลือกตั้งมีการติดประกาศรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกตั้งและชาวบ้านพบว่าบ้านย่าหมีมีสมาชิกใหม่เพิ่มเข้ามาจำนวนมากและเข้ามาอยู่ตั้งแต่เมื่อไหร่ไม่มีใครเห็นและไม่มีใครทราบ บุคคลอื่นที่อยู่ในบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกตั้งบ้านย่าหมีมากถึง 70 รายชื่อ

            แม้ว่าเรื่องการเลือกตั้งผู้ใหญ่บ้านย่าหมีจะนานหลายเดือน แต่เรื่องราวไม่ได้จบลงในวันเลือกตั้ง เรื่องราวที่ไม่ชอบมาพากลพาให้ยืดเยื้อจนถึงปัจจุบัน

            การเลือกตั้งผู้ใหญ่บ้านครั้งนี้ผู้ที่ได้รับเลือกจะอยู่ในวาระจนกว่าจะเกษียณอายุราชการ นั่นคือ 60 ปี  ลองตรองดูให้ดีจะพบว่า ....ผู้ใหญ่บ้านคนใหม่จะอยู่ในอำนาจนานหลายปี หากได้คนดีตั้งใจทำประโยชน์ให้แก่ชุมชน ก็จะเป็นประโยชน์มาก แต่กลายเป็นคนที่แสวงหาผลประโยชน์ ลูกบ้านเสมือนตกนรกไปหลายปี!

            เมื่อสมาชิกบ้านย่าหมีเห็นว่ามี “บุคคลอื่น” แปลกปลอมเข้ามาอยู่ (แต่ชื่อ) ในชุมชน จึงพากันไปร้องเรียนต่อนายอำเภอเกาะยาว จ.พังงา ขอให้มีการตรวจสอบรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกผู้ใหญ่บ้านย่าหมี

            เมื่อรายไม่ชอบมาพากลร้องถึงหูนายอำเภอเกาะยาวจึงสั่งให้แต่งตั้งคณะกรรมการตรวจสอบข้อเท็จจริงกรณีชาวบ้านย่าหมีได้ยื่นคำร้องขอให้ตรวจสอบข้อเท็จจริงและดำเนินการแก้ไขบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกผู้ใหญ่บ้านจำนวน 73 รายชื่อ ซึ่งบุคคลแปลกปลอมเหล่านี้อยู่บ้านเลขที่ 55 , 55/1 – 55/17

            จากเอกสารบันทึกข้อความ ส่วนราชการ ที่ทำการปกครองเกาะยาว ลงวันที่ 18 พ.ค. 53 ได้บันทึกข้อเท็จจริงไว้ว่าคณะกรรมการตรวจสอบข้อเท็จจริงได้ออกพื้นที่ตรวจสอบบ้านเลขที่ 55 , 55/1 – 55/17 ปรากฏว่า บ้านเลขที่ดังกล่าวเป็นบ้านพักคนงานของบริษัทนาราชา ซึ่งมีลักษณะเป็นบ้านคอนกรีตกึ่งไม้ยกสูง หลังคามุงสังกะสี ฝาไม้ไผ่ขัดแตะและไม้กระดานเป็นบางส่วน

            จากการสอบข้อเท็จจริงผู้เกี่ยวข้อง  6 คน คือ กำนันตำบลเกาะยาวใหญ่ สารวัตรกำนันเกาะยาวใหญ่ อดีตผู้ใหญ่บ้านย่าหมี คนงานของบริษัทนาราชาและชาวบ้านย่าหมี 2 คน ทั้งหมดให้การตรงกันว่า บ้านเลขที่ดังกล่าวเป็นบ้านพักคนงานของบริษัทนาราชาและเคยเห็นเฉพาะนายทองจันทร์ อุ่นดา อยู่บ้านเลขที่ 55/5 ส่วนบุคคลอื่น ซึ่งปรากฏรายชื่อตามบัญชีรายชื่อดังกล่าวไม่รู้จักและไม่เคยเห็นเพราะในบ้านไม่มีใครอาศัยอยู่

            จากการตรวจสอบพยานหลักฐานแล้วมีความเห็นว่า บุคคล 72 รายไม่อยู่ในพื้นที่หมู่ที่ 3 บ้านย่าหมี จึงถือว่าไม่มีภูมิลำเนาหรือถิ่นที่อยู่ประจำในพื้นที่เพราะภูมิลำเนาของบุคคลธรรมดาได้แก่ถิ่นอันบุคคลนั้นมีสถานที่อยู่เป็นแหล่งสำคัญ เมื่อบุคคลดังกล่าวไม่มีภูมิลำเนาหรือถิ่นที่อยู่ประจำ แม้จะมีรายชื่ออยู่ในทะเบียนบ้านตามกฎหมายไม่น้อยกว่า 3 เดือน ก็ถือว่าเป็นผู้ไม่มีสิทธิเลือกผู้ใหญ่บ้าน ตามมาตรา 11 (4) แห่ง พ.ร.บ.ลักษณะปกครองท้องที่ พ.ศ.2457

            เรื่องราวการเลือกตั้งผู้ใหญ่บ้านย่าหมี หมู่บ้านเล็กๆ แต่เรื่องราวไม่เล็กเสียแล้ว โปรดติดตามฉบับหน้า

สุจารี  ไชยบุญ 
องค์การความร่วมมือเพื่อการฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติอันดามัน