ใบประกาศเจตนารมณ์
ประชาชนมีจิตวิญาณในการต่อสู้ เพื่อแก้ไขและจัดการทรัพยากรธรรมชาติที่เป็นธรรม 

26 กันยายน 2553

พวกเราพลเมืองภาคเกษตรและประมงพื้นบ้านจากฝั่งอันดามันและอ่าวไทย ซึ่งประสบปัญหาความไม่เป็นธรรมในการแก้ไขปัญหาและ จัดการทรัพยากรธรรมชาติจากภูเขาถึงทะเล เราได้มาแลกเปลี่ยนปัญหาและหาทางออกสู่การจัดการทรัพยากรที่เป็นธรรม

เสียงสะท้อนจากพี่น้องที่มาร่วมแลกเปลี่ยน เรียนรู้ในสองวันนี้ ตระหนักว่าพวกเรา แม้นจะมาจากต่างถิ่น ต่างพื้นที่ต่างจังหวัด แต่พวกเราล้วนเผชิญปัญหาเหมือนกัน  พวกเรามีปัญหาร่วมกัน คือ “ความไม่เป็นธรรมและความไม่มีประสิทธิภาพของนโยบายและกลไกของรัฐในการแก้ไขปัญหาที่ดินและการจัดการทรัพยากรธรรมชาติดิน น้ำ ป่า ชายฝั่ง และทะเล”

พี่น้องชาวมอแกน ซึ่งอยู่อาศัยชายฝั่งมานานหลังจากประสบกับภัยพิบัติสึนามิ ต้องเผชิญปัญหาที่หนักกว่าภัยธรรมชาติด้วยพบว่าที่ดินที่อยู่อาศัยมานานหลายชั่วอายุคนกลับกลายมีเจ้าของ เป็นที่ดินของนายทุน ถูกขับไล่ออกจากพื้นที่ ไม่มีแม้แต่ที่จะอยู่และไม่มีที่จอดเรือ สร้างความไม่มั่นคงในชีวิตความเป็นอยู่ ความไม่มั่นคงในการงานอาชีพและชุมชนกำลังถูกทำให้สลาย

พี่น้องที่อยู่ในพื้นที่ป่า หลายพื้นที่กลับกลายเป็นผู้บุกรุกในพื้นที่ของตนเอง  ซึ่งสืบทอดมาจากบรรพบุรุษ เป็นผู้ผิดกฎหมาย  เพราะการประกาศเขตอนุรักษ์ทับซ้อนที่ตั้งชุมชนดั้งเดิม  หลายพื้นที่เจ้าหน้าที่รัฐใช้อำนาจทำลายผลอาสินและจับกุมดำเนินคดีทั้งแพ่ง-อาญา  ต้องรับภาระค่าใช้จ่ายในการปกป้องสิทธิของตนเองและชุมชนในกระบวนการยุติธรรม ในหลายพื้นที่โดยเฉพาะอย่างยิ่งในจังหวัดพังงา กระบี่ ภูเก็ตที่มีการขยายตัวของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว พื้นที่ที่เคยเป็นแหล่งหากินของชาวประมงพื้นบ้าน พื้นที่อยู่อาศัย ถูกนำไปทำธุรกิจสำหรับการท่องเที่ยว บ้านพักตากอากาศ รีสอร์ท ท่าเรือมารีนา จนไม่มีที่อยู่อาศัย ไม่มีแหล่งทรัพยากร ไม่มีรายได้ ไม่มีโอกาสในการพัฒนาคุณภาพชีวิต  แล้วยังโดนคุกคาม  แทรกแซง  และดำเนินคดีชุมชนที่ปกป้องป่าต้นน้ำเป็นจำนวนหลายครอบครัว

การบุกรุกยึดครองที่ดินของรัฐประเภทต่างๆ เช่น ในเขต ส.ป.ก. เพื่อใช้เพาะปลูกพืชเศรษฐกิจ เช่น ปาล์มน้ำมันซึ่ง ส่งผลต่อการก่อปัญหามลภาวะ  ปัญหาสุขภาพของชาวบ้าน ก่อทำให้เกิดปัญหาความขัดแย้งและแย่งชิงทรัพยากรการใช้ที่ดินจากนายทุน   ทำให้การบุกรุกใช้ที่ดินในพื้นที่ดังกล่าวขยายบริเวณออกไปอย่างกว้างขวาง สร้างความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจมากขึ้น

นี่เป็นเพียงตัวอย่างบางส่วน ของปัญหา โดยภาพรวมเราพบว่า พวกเราเป็นผู้ถูกกระทำ จากการใช้อำนาจรัฐ พบว่า ปัญหาที่เกิดขึ้น บางกรณีเอื้อประโยชน์ให้นายทุน บางกรณีเลือกปฏิบัติ บางกรณีเอื้อประโยชน์ให้พวกพ้องและผู้ใช้อำนาจได้ประโยชน์ด้วย  แม้รัฐจะประกาศ นโยบายแก้ไขปัญหา มีคณะกรรมการแก้ไขปัญหาประชาชนหลายชุด แต่พบว่ากลไกดังกล่าวไม่สามารถแก้ไขปัญหาที่พวกเราประสบอยู่ได้เลย ซ้ำร้ายปัญหาลุกลามขยายความรุนแรงมากขึ้น พี่น้องชาวบ้านเดือนร้อนมากขึ้น  นโยบายต่างๆ ที่ออกมายังไม่มีหลักประกันสู่การแก้ไขปัญหาอย่างแท้จริง มาตรการที่กำหนดขาดการติดตามควบคุมให้ผู้รับผิดชอบใส่ใจดูแลเพื่อให้แก้ไขปัญหาลุล่วงอย่างเป็นรูปธรรม ผ่านไปหลายรัฐบาลแล้ว ปัญหาก็ยังเหมือนเดิม

พวกเราขอประกาศต่อสู้สิทธิและอำนาจการจัดการทรัพยากรให้มีผลจริงในทางปฏิบัติ
โดยกระบวนการดังต่อไปนี้

 1. เครือข่ายประชาชนผู้ต้องประสบกับปัญหาที่ดิน การจัดการที่ดินที่ไม่เป็นธรรมขอยืนยันสิทธิของตนด้วยการสร้างกระบวนการจัดการดูแลรักษาที่ดิน ป่าไม้ และทะเลโดยกระบวนการจัดการร่วมกันของชุมชนในพื้นที่ จะไปยอมจำนนต่อการอ้างสิทธิ การอ้างข้อกฎหมายที่ไม่เป็นธรรม การใช้อำนาจโดยไม่สุจริตของเจ้าหน้าที่รัฐ ที่ร่วมกันกับกระบวนการแสวงหากำไรอย่างไร้ อิหิ โอตะปะ ของกลุ่มทุน ทั้งนี้ไม่ว่าจะต้องถูกกลั่นแกล้งฟ้องร้อง จับกุม ดำเนินคดีในรูปแบบต่างๆ

2.เครือข่ายประชาชนเราขอยืนยันว่ากระบวนการจัดการทรัพยากร ที่ดิน ป่า ทะเลดังกล่าวโดยชุมชนท้องถิ่นเป็นหนทางเดียวในการพิทักษ์รักษาทรัพยากรให้ยั่งยืน เป็นหนทางเดียวในการรักษาวิถีชีวิตของประชาชนอย่างยั่งยืนและในที่สุดแล้วจะเป็นประโยชน์โดยรวมของสังคม ให้มีการสร้างสรรค์พัฒนาทั้งในด้านเศรษฐกิจวิถีชีวิตและวัฒนธรรมอย่างสอดคล้องกับ การรักษาสมดุลของสภาพแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติจึงเป็นหนทางรอดที่แท้จริงของสังคมไทยต่อกระบวนการพัฒนาที่ผิดพลาดมาตลอดหลายสิบปี ที่กำลังจะทำให้สังคมไทยต้องกระทบกระเทือนเสียหายจนถึงขั้นรากฐาน

ดังนั้นเราจึงเห็นว่ารัฐมีภาระหน้าที่ต้องส่งเสริมให้กลุ่มประชาชนเราสร้างกระบวนการจัดการทรัพยากรดังกล่าวให้เป็นจริงโดยจะต้องแก้ไขบรรดากฎหมายระเบียบ ที่เป็นอุปสรรคแก้ไขการออกเอกสารสิทธิในที่ดินโดยมิชอบในกฎหมายของกลุ่มทุนธุรกิจต่างๆ  เพิกถอนบรรดาที่ดินที่อ้างสิทธิการครอบครองโดยมิชอบแล้วนำที่ดินดังกล่าวเหล่านั้นมาสร้างกระบวนการจัดที่เหมาะชมของชุมชนต่อไป

 “พวกเราประชาชนผู้มีจิตวิญญาณใน.. การต่อสู้จึงขอประกาศการขับเคลื่อนกระบวนการการแก้ไขปัญหาและการจัดการความสัมพันธ์ทางอำนาจใหม่พร้อมกันกับ การผนึกกำลังกันเพื่อสร้างสรรค์ประชาธิปไตยของประชาชนด้วยความเชื่อมั่นว่า ระบอบประชาธิปไตยคือวิถีทางที่ถูกต้องและคือพื้นที่การหยั่งรากอันมั่นคงของอำนาจอธิปไตยที่เป็นของประชาชน  เพื่อที่ประชาชนผู้ทุกยากเดือดร้อนในประเด็นปัญหาต่างๆ จะได้ใช้อำนาจนั้นในการแก้ไขปัญหาของตนเองเพื่อจะสามารถดำรงชีวิตอยู่อย่างสมศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ มีหลักประกันในความเสมอภาคความเท่าเทียมความเป็นธรรมเพื่อสิทธิชุมชนในการปกครองตนเอง รวมทั้งการจัดการทรัพยากรธรรมชาติละทรัพยากรอื่นๆในสังคม จักได้ปรากฏอย่างเป็นรูปธรรม”

                                       เครือข่ายชุมชนชายฝั่งอันดามัน /อ่าวไทย
                                                    สหพันธ์เกษตรกรภาคใต้
                                                           26 กันยายน 2553
                                                     ณ มหาวิทยาลัยราชภัฏภูเก็ต